استیکینگ در ارز دیجیتال

استیکینگ در ارز دیجیتال (Staking) یا سهام‌گذاری در واقع به کاربران این امکان را می‌دهد که با حمایت از شبکه‌های بلاک‌چین مبتنی بر اجماع اثبات سهام (PoS)، دارایی دیجیتال خود را افزایش دهند. در این فرآیند، کاربران نقش فعال در تأمین امنیت و صحت تراکنش‌های شبکه را ایفا می‌کنند و در ازای این مشارکت، کاربران سود یا همان پاداش استیکینگ خود دریافت میکنند.

استیکینگ در ارز دیجیتال

استیکینگ (Staking) اصطلاحی است که در دنیای کریپتوکارنسی و بلاک‌چین به‌کار می‌رود. در اصل، استکینگ شامل قفل کردن مقدار مشخصی از یک ارز دیجیتال در کیف پول دیجیتال برای حمایت از عملیات شبکه بلاکچین مربوط به آن ارز می‌باشد. در مقابل این عمل، شبکه به مشارکت‌کنندگان پاداش می‌دهد. اساساً استیکینگ مفهومی است که از مکانیزم اثبات سهام (Proof of Stake یا PoS) نشأت گرفته است. همچنین روش استیک یکی از روش‌های محبوب و مؤثر برای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال است.

تاریخچه استیکینگ

تاریخچه استیکینگ به‌طور کلی مرتبط با توسعه و پذیرش مکانیزم اثبات سهام است که به عنوان جایگزینی برای مکانیزم اثبات کار (Proof of Work یا PoW) پیشنهاد شده است. اولین بار مکانیزم اثبات سهام به صورت تئوری توسط Sunny King و Scott Nadal در سال 2012 در پروژه Peercoin معرفی شد. این مکانیزم به منظور کاهش مصرف انرژی و افزایش مقیاس‌پذیری شبکه‌های بلاک‌چینی طراحی شد.

پس از Peercoin، مکانیزم PoS در پروژه‌های دیگری همچون Blackcoin و Nxt نیز اجرا شد. اما برجسته‌ترین پروژه‌ای که اثبات سهام را به کار برد و به‌طور گسترده‌ای شناخته‌شده شد، اتریوم است. اتریوم از ابتدا با مکانیزم اثبات کار شروع به کار کرد، اما با فشارهایی برای بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش مصرف انرژی، تیم توسعه‌دهنده این شبکه بر سر انتقال به مکانیزم اثبات سهام تحت برنامه‌ای به نام اتریوم 2.0 کار کردند که این پروسه از سال 2020 آغاز شد.

حالا، بسیاری از بلاک‌چین‌ها و رمزارزها مکانیزم‌های اثبات سهام یا نسخه‌هایی از آن را به‌کار گرفته‌اند و استیکینگ به یک راه محبوب برای کاربران این شبکه‌ها تبدیل شده‌است که بدون نیاز به داشتن تجهیزات معدن‌کاوی پرقدرت، بتوانند در تأمین امنیت شبکه نقش‌آفرینی کرده و در عین حال پاداش‌های مالی دریافت کنند.

چگونه استیکینگ کار می‌کند؟

استیکینگ در واقع بخشی از فرآیند تأیید تراکنش‌ها در الگوریتم اجماع “اثبات سهام” (Proof of Stake) یا PoS است. برخلاف الگوریتم “اثبات کار” (Proof of Work) که نیاز به ماینینگ و مصرف انرژی بسیار دارد، PoS از رویکرد متفاوتی استفاده می‌کند. در PoS، افراد برای مراعات امنیت و صحت شبکه ارز دیجیتال خود را “استک” می‌کنند.

مراحل استکینگ:

1. انتخاب ارز دیجیتال: اولین مرحله انتخاب ارزی است که امکان استکینگ را دارد. برخی از معروف‌ترین ارزهای دیجیتالی که از PoS استفاده می‌کنند شامل اتریوم 2.0، کاردانو (ADA)، پولکادوت (DOT) و سولانا (SOL) هستند.
2. ایجاد کیف پول: برای استکینگ باید یک کیف پول دیجیتال مناسب داشته باشید که از ارز مورد نظر پشتیبانی کند.
3. قفل کردن ارزها: مقدار مشخصی از ارز را در کیف پول خود قفل می‌کنید. این مقدار به عنوان وثیقه یا “استک” شما عمل می‌کند.
4. دریافت پاداش: در مقابل استکینگ، شما پاداش‌هایی به صورت ارز دیجیتال دریافت می‌کنید.

مزایای استیکینگ:

1. کسب درآمد منفعل: شما می‌توانید بدون نیاز به فعالیت روزانه درآمد کسب کنید.
2. کم‌هزینه‌تر از ماینینگ: استکینگ بر خلاف ماینینگ نیاز به تجهیزات سخت‌افزاری گران‌قیمت ندارد.
3. حمایت از شبکه: با استکینگ، امنیت و کارایی شبکه بلاکچین افزایش می‌یابد.

معایب استیکینگ:

1. ریسک قیمت: اگر قیمت ارز دیجیتال کاهش یابد، ارزش سرمایه شما نیز کاهش خواهد یافت.
2. قفل شدن دارایی: دارایی شما برای مدت مشخصی قفل می‌شود و نمی‌توانید آن را به طور آزادانه معامله کنید.
3. پیچیدگی تکنیکی: برخی از فرآیندهای استکینگ ممکن است برای افراد مبتدی کمی پیچیده باشد.

 لیست ارزهای دیجیتال مناسب برای استیک

ارزهایی که می‌توان آن‌ها را استیک کرد ممکن است با گذشت زمان تغییر کند، اما برخی از ارزهای معروف که به طور عمومی می‌توان آنها را استیک کرد عبارتند از:

اتریوم (Ethereum)

پس از انتقال اتریوم به الگوریتم اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) یا PoS از طریق پروتکل معروف به “اتحان اولمپیوس” و تبدیل اتریوم 2.0. یکی از داغ‌ترین گزینه‌های سهام‌گذاری است. با سهام‌گذاری روی اتریوم، می‌توانید تبدیل به یکی از اولین اعتبارسنج‌های این شبکه شوید و به شکوفایی این سیستم کمک کنید.

سولانا (Solana):

سولانا هم یکی از پلتفرم‌های محبوب برای سهام گذاری است؛ چراکه هم سود سالیانه قابل قبولی دارد، هم استخرهای Staking زیادی وجود دارد. درست مانند دیگر ارزهای محبوب برای استیک کردن، بسیاری از صرافی‌ها امکان سهامگذاری توکن SOL را فراهم کرده‌اند.

کازمس (ATOM):

Cosmos یکی از ارزهای مطرحی است که بر پایه پروتکل PoS کار می‌کند. استیکینگ کازمس (ATOM) به فرآیندی گفته می‌شود که در آن دارندگان ارز دیجیتال ATOM که توکن بومی شبکه کازمس (Cosmos) است، توکن‌های خود را به شبکه اختصاص می‌دهند تا در امنیت شبکه، تایید تراکنش‌ها و اعتبارسنجی شرکت کنند. در عوض، آن‌ها به عنوان پاداش، توکن‌های اضافی ATOM دریافت می‌کنند.

کاردانو (ADA):

یکی از پروژه‌های مشهور در حوزه بلاکچین که از الگوریتم PoS استفاده می‌کند. استیکینگ کاردانو (ADA) فرآیندی است که در آن دارندگان ارز دیجیتال ADA – توکن بومی شبکه کاردانو – با اختصاص دادن توکن‌های خود به یک استخر استیکینگ (Staking Pool) در فرآیند اعتبارسنجی و تولید بلاک‌ها شرکت می‌کنند. در ازای این کمک به شبکه، دارندگان ADA پاداش‌هایی دریافت می‌کنند.

تزونوس (XTZ):

این ارز دیجیتال که تزوس (XTZ) نام دارد بر اساس الگوریتم PoS فعالیت می‌کند و می‌توان آن را استیک کرد. فرایند سهام‌گذاری در این پلتفرم به «بِیکینگ» (Baking) معروف است. بِیکرها (Baker) یا همان سهام‌گذاران پلتفرم تزوس، در ازای مشارکت خود، کوین بومی این پلتفرم را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند. همچنین در مقابل، دارایی‌های سهام‌گذاری‌شده بیکرهایی که عملکرد مخربی داشته باشند، مصادره می‌شود.

پولکادات (DOT):

پولکادات یکی از پروژه‌های بلاکچین محبوب است که امکان استیکینگ را فراهم می‌کند. استیکینگ در Polkadot فرآیندی است که در آن دارندگان توکن DOT، توکن‌های خود را به شبکه قفل می‌کنند تا از امنیت و عملکرد صحیح شبکه مطمئن شوند

باننس کوین (BNB):

ارز دیجیتال بایننس (BNB) نیز می‌تواند برای استیکینگ استفاده شود. استیکینگ BNB یک روش موثر برای کسب پاداش از توکن‌های بیکار شما است و همچنین به کمک به امنیت و کارایی شبکه‌های مرتبط با Binance می‌آید. اگر قصد استیکینگ BNB را دارید، توصیه می‌شود از منابع معتبر و رسمی استفاده کرده و تحقیقات لازم را انجام دهید.

ترون (TRX):

استیکینگ TRX در شبکه ترون فرصتی مناسب برای کسب پاداش و همچنین مشارکت در تصمیم‌گیری‌های شبکه فراهم می‌کند. استیکینگ در شبکه ترون (Tron) نیز فرآیندی مشابه با سایر بسترهای بلاک‌چینی است، اما تفاوت‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد. ترون از مکانیزم توافقی Delegated Proof of Stake (DPoS) استفاده می‌کند که جذابیت خاصی به فرآیند استیکینگ آن می‌بخشد.

نکته: البته این لیست تنها بخشی از ارزهای قابل استیک هستند و بسیاری از ارزهای دیگر نیز از الگوریتم اثبات سهام استفاده می‌کنند و قابلیت استیکینگ دارند. پیشنهاد می‌شود همیشه قبل از شروع به استیک کردن، اطلاعات دقیقی در مورد شرایط و نیازمندی‌های استیک کردن هر ارز از منابع معتبر بدست آورید.

نقش استیکینگ در شبکه‌های بلاک‌چین:

در شبکه‌هایی که بر مبنای الگوریتم PoS کار می‌کنند، استیکینگ نقش کلیدی دارد. برخلاف بلاک‌چین‌هایی که بر اساس الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) عمل می‌کنند و نیاز به ماینرها و انرژی بسیاری دارند، PoS از مکانیزمی استفاده می‌کند که به امنیت و صحت شبکه از طریق استیکینگ متکی است. در این الگوریتم، اعتبارسنج‌ها (Validators) به جای رقابت برای حل مسائل پیچیده ریاضی، با قفل کردن مقدار مشخصی از ارز دیجیتال خود در شبکه، اعتبارسنجی تراکنش‌ها را انجام می‌دهند.

استیکینگ در پلتفرم‌های مختلف:

بسته به پلتفرم بلاک‌چینی که انتخاب می‌کنید، فرآیند استیکینگ می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، در اتریوم 2.0، شما به 32 اتر (ETH) نیاز دارید تا یک نود ایجاد کنید، در حالی که در برخی شبکه‌های دیگر ممکن است حداقل میزان سهام‌گذاری کمتر باشد.

نودها (Nodes) در استیکینگ:

در شبکه‌های بلاک‌چین مبتنی بر PoS، “نودها” یا همان گره‌ها واحدهای مرکزی هستند که وظیفه تأیید تراکنش‌ها و حفظ سلامت شبکه را برعهده دارند. برای تبدیل شدن به یک نود (یا Validator)، کاربر باید مقداری از ارز دیجیتال خود را به عنوان وثیقه قفل کند. هر چه مقدار این وثیقه بیشتر باشد، احتمال انتخاب شدن نود برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها و دریافت پاداش بیشتر می‌شود.

نتیجه‌گیری

استکینگ یکی از راه‌های جذاب و کم‌ریسک برای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال است. با انتخاب درست ارز و کیف پول مناسب، می‌توانید از این فرصت برای افزایش سودآوری خود بهره‌برداری کنید. همچنین استیکینگ یکی از روش‌های بنیادین و مهم در شبکه‌های بلاک‌چینی است که از الگوریتم PoS استفاده می‌کنند.

این فرآیند هم برای کاربران و هم برای شبکه مزایای مهمی دارد؛ از یک سو کاربران می‌توانند از دارایی‌های خود سود ببرند و از سوی دیگر شبکه امنیت و پایداری بیشتری پیدا می‌کند. انتخاب ارز دیجیتال مناسب و درک کامل از فرآیند استیکینگ می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین بهره‌برداری را از این فرصت‌های مالی ببرید.